تحریریه شهراسپان آیا می‌دانید پارچه بی بافت چیست؟ تاکنون به روش تولید منسوجات بدون بافت فکر کرده‌اید؟ با کاربردهای آن در صنایع مختلف آشنایی دارید؟ تا به حال دست به خرید پارچه های بی بافت زده‌اید؟ اگر پاسخ به همه این سوالات خیر، است با ما در این مقاله همراه باشید که می‌خواهیم به بررسی کامل این موضوع بپردازیم. اما به طور خلاصه چنین پارچه‌هایی مستقیما از طریق الیاف تولید می‌شوند و هیچ ارتباطی به نخ و بافندگی و ریسندگی یا کشبافی ندارد. برای درک بهتر این موضوع می‌توانید نمدها را در ذهن خود متصور شوید. نمدها از لحاظ فنی به چنین پارچه‌هایی مطابقت دارد اما به عنوان منسوج بدون بافت در نظر گرفته نمی‌شوند. همچنین منسوجات بدون بافت به دلیل بازیافت آسان، قیمت پایین و مناسب، تولید با حجم زیاد و سرعت بالا، طیف وسیع محصولات قابل تولید از آن، از محبوبیت زیادی در میان مصرف کنندگان دارد.
آشنایی با پارچه بی بافت یا NON-WOVEN
در واقع این نوع منسوجات گونه‌ای از پارچه هستند که بدون بافت تولید می‌شوند. به این صورت که الیاف آن‌ها در هم آمیخته می‌شود و روی آن‌ها عملیات اتصال انجام می‌شود. هم اکنون حدود 30% از منسوجان کل جهان بدون بافت هستند. روز به روز هم به تعداد این پارچه‌ها اضافه می‌شود. از معمول‌ترین این منسوجات می‌توان به نمد اشاره کرد.
اگر بخواهیم به زبان ساده و خلاصه بگوییم؛ پارچه بی‌بافت حاصل در هم تنیدگی یا Bonding الیاف مختلف و ایجاد کردن منسوج می‌باشند. جالب است که بدانید در این صنعت از تار و پود اصلا خبری نیست. این در هم تنیدگی به وسیله‌ی فشار، ضبه، حرارت یا مواد شیمایی صورت می‌گیرد. به کار گیری هر کدام از این روش‌ها، یک محصولی با خواص متفاوتی را به وجود می‌آورد. در حال حاضر این صنعت در حال پیشرفت و توسعه است. کشور ایران نیز در این صنعت پیشرفت زیادی کرده است. به طوری که شاهد خط تولید‌های زیادی در جاهای مختلف کشورمان بوده‌ایم.
خواص پارچه بی بافت
چنین منسوجاتی در همه جا وجود دارند. ما نیز در حال استفاده از آن‌ها هستیم بی آنکه بدانیم! حقیقتا این منسوجات بدون بافت از دید ما پنهان هستند و ما نمی‌توانیم آن‌ها را ببینیم. اما می‌توان این محصول را به گونه‌ای تولید کرد که در صورت لزوم دارای ویژگی‌ها و خواصی از قبیل؛ جاذب بودن، مقاومت در برابر آتش، قابل قالب گیری بودن، مانع نور و عایق حرارت بودن، قابل تنفس و قابل آویزش بودن، پایدار، نرم، دفع کردن حشرات و... باشند.
اصطلاحات مورد استفاده در صنعت پارچه بی بافت
آیا می‌دانید گرماژ چیست؟ با پارچه‌های هیدروفیلیک یا هیدروفوبیک آشنایی دارید؟ اگر با این اصطلاحات آشنا نیستید، خوب است کمی با اصطلاحاتی که در این حوزه مورد استفاده قرار می‌گیرند آشنا شوید تا بتوانید موضوع را بهتر درک کنید یا اگر قصد خرید پارچه های بی بافت را دارید، بتوانید با آگاهی کامل این کار را انجام دهید.
گرماژ: به وزن یک متر مربع از منسوج بدون بافت را گرماژ آن می‌گوییم.
Denier: به وزن 9 هزار متر از یک رشته الیاف یا فیلامنت بر حسب گرم، Denier گفته می‌شود.
عرض: مقدار طول بویین اسپان باند است.
کوت: اگر یک لایه پلی استر بر روی پارچه قرار بگیرد، به آن کوت شده گفته می‌شود.
پارچه‌های هیدروفوبیک: به پارچه‌های اسپان باند که به صورت آب گریز ساخته شوند، هیدروفوبیک می‌گویند. اصولا این پارچه‌ها مانند عایقی برای رطوبت و آب عمل می‌کنند.
پارچه‌های هیدروفیلیک: این نوع پارچه‌های اسپان باندی هستند که بر خلاف هیدروفوبیک‌ها خاصیت آب دوستی دارند.
مراحل تولید منسوجات بدون بافت
فرایند تولید این محصول شامل چندین مرحله‌ی اصلی مانند پیوند حرارتی و سوزن زنی و در هم تنیدگی آبی و پیوند شیمایی می‌شود که در ادامه به بررسی آن‌ها خواهیم پرداخت. در میان این چهار شیوه‌ای که در ادامه توضیح خواهیم داد، روش سوزن زنی به عنوان یک روش کارآمد و موثر شناخته شده است.
پیوند حرارتی
پارچه بی بافت با پیوند حرارتی، پارچه‌هایی هستند که با استفاده از گرما و حرارت برای ذوب کردن الیاف یا پودرهای ترموپلاستیک تولید می‌شوند. روند تولید آن‌هان بدین صورت است که در نقطه‌ای که دو یا چند الیاف با هم برخورد و نقطه‌ی تلاقی دارند، با حرارت دادن به آن‌ها ذوب می‌شوند. هنگامی که سرد بشوند، این الیاف به یکدیگر چسبیده و این عمل باعث افزایش استحکام آن‌ها خواهد شد.
شیوه سوزن زنی
منسوجات تولید شده به این روش از وب‌های الیاف گوناگونی ساخته می‌شوند. در این شیوه ساخت، الیاف به حالت مکانیکی و از طریق اصطکاک و در هم تنیدگی بعد از نفوذ پی در پی سوزن‌ها در وب الیاف به هم وصل می‌شوند. این نوع پارچه‌ها دارای تناوب‌های معینی در معماری ساختاری خودشان هستند که از برخورد الیاف با سوزن‌ها به وجود می‌آید. قسمت‌های الیاف تغییر جهت می‌دهند و از سوی سطح وب به سمت داخل پارچه می‌روند و یک‌سری ستون‌هایی از الیاف را شکل می‌دهند که تقریبا عمود بر صفحه هستند.
در هم تنیدگی آبی
این روش یک فرایند پیوند برای وب‌های الیاف خشک یا مرطوب است که به وسیله کاردینگ، لایه گذاری مرطوب یا لایه بندی هوا، یک پارچه بی بافت ساخته می‌شود. در این شیوه از جت‌های پر فشار و ریز آب می‌شود که این جت‌ها به وب الیاف نفوذ پیدا می‌کند و به تسمه نقاله برخود می‌کند و مجدد به عقب برمی‌گردد که باعث در هم تنیدگی الیاف می‌شود.
پیوند شیمایی
در این شیوه تولید، از اتصال دهنده‌های شیمیایی یا مواد چسبنده برای پیوند خوردن الیاف استفاده می‌شود. آیا با بایندرهای شیمیایی آشنایی دارید؟ در واقع پلیمرهایی هستند که از پلیمریزاسیون امولسیونی تشکیل می‌شوند. این بایندرهایی امروزه بیشتر مورد استفاده قرار می‌گیرند، لاتکس‌های آب هستند. بایندرها به روش‌های مختلف برای منسوج بدون بافت به کار برده می‌شوند. از آن جایی که ویسکوزیته آن‌ها نزدیک و شبیه به آب است، می‌توانند به سادگی به وسیله امولسیون به ساختارهای پارچه بی بافت نفوذ کنند.
پارچه های بی بافت چه کاربردهایی دارند؟
زمینه‌های استفاده از این نوع پارچه‌ها را می‌توان به چند دسته تقسیم کرد. همانطور که می‌دانید استفاده از این محصولات محدود به یک حوزه خاص نمی‌شود. قسمت های تولید پوشاک، مراقبت‌های پزشکی، صنعت خودرو، مراقبت‌های شخصی، ساختن فیلترها، تولید دستمال مرطوب، سات مبلمان، باغداری، کشاورزی و... قسمت‌های مختلف این حوزه‌ها هستند که از این محصولات بدون استفاده می‌شود. در ادامه چند نمونه را برایتان ذکر خواهیم کرد.
- باغداری و کشاورزی: پتوهای حفاظت از بذر گیاهان، گلدان‌های با قابلیت تجزیه، پارچه‌های محوطه سازی، کفپوش‌های مویرگی، روکش محصولات زراعتی، پارچه‌هایی برای کنترل علف‌های هرز
- ساختمان: سقف سازی، عایق صوتی و حرارتی، لایههای کفپوش‌ها، بتن، زهکش‌های عمودی، روکش لایه گچی، روکش سقف‌های صوتی، لفافه لوله‌ها، لایههای قالب بتن‌ها و...
- محصول‌های مراقبتی و بهداشتی جاذب: پوشک بچه، محصولات بی‌اختیاری بزرگسالان، محصولات بهداشتی برای زنان
- خودرو: پوشش و کفپوش خودرو، آستر روکش صندوق عقب، موکت صندوق عقب، فیلترهای هوای کابین، ایربگ، عایق برای کاپوت، تزئینات داخلی و...
- پزشکی: روپوش، ماسک، کلاه یکبار مصرف، پانسمان، دستمال مرطوب، بسته‌های اتاق عمل، کت‌های آزمایشگاهی، تشک‌های نگهدارنده‌ی نوزادان نارس، مراقب از زخم، روکش کفش، روپوش معاینه، لباس ضد عفونی اتاق عمل، روپوش‌های ایزوله و...
- محصولات خانگی: توری، پاک کننده‌ها، کفپوش، مبلمان، رومیزی، دیوار پوش، فرش، ملافه رو بالشتی و...
کلام پایانی
همانطور که در این مطلب پی بردیم تولید و مصرف چنین پارچه‌هایی با سرعت زیادی در حال پیشرفت است. حتی مورد توجه کشورهای توسعه یافته‌ای مانند آمریکا و ژاپن و چین قرار گرفته است. کشور ایران نیز در این زمینه از پیشروان بوده و پیشرفت‌های زیادی در این زمینه کرده است.
در آخر قصد ما در این مطلب بود که این موضوع را به طور کامل برای شما توضیح دهیم و ضمن گفتن مراحل تولید آن، به بررسی کاربردهای آن در صنایع مختلف بپردازیم. امیدواریم که این مقاله برایتان مفید واقع شده باشد. همچنین اگر قصد خرید پارچه های بی بافت را دارید اما اطلاعات کافی را در این زمینه ندارید، می‌توانید با ما ارتباط برقرار کنید. پاسخگوی سوالات شما خواهیم بود.
Olene Fishbein
Olene 07:09 1403/03/20