معرفی منسوجات نبافته یا بدون بافت به زبان ساده

منسوجات نبافته یا بدون بافت چیست؟  آیا تابه‌حال نام آنها به گوشتان خورده است؟ در دوران شیوع پاندمی کرونا، استفاده از  پارچه‌های بدون بافت بیش از گذشته اهمیت پیدا کرد. تولید و همچنین تقاضا برای آنها رشد روزافزونی پیدا کرد. روز‌به‌روز بر محبوبیت این محصولات افزوده می‌شود و این محصولات پیشرفته‌تر و متنوع‌تر می‌شوند. در این مقاله سعی بر آن داریم که در مورد این نوع خاص از منسوجات صحبت به میان آوریم. سپس درباره موارد استفاده از آنها و مزایا و قابلیت‌هایش بیشتر صحبت کنیم.

منسوجات نبافته چیست؟

به منسوجی که بدون بافت یا به عبارتی بدون هیچ تار و پودی باشد منسوجات نبافته می‌گویند. به عبارتی این منسوجات هیچ‌گونه تاروپودی ندارند که به آن منسوج بدون بافت نیز می‌گویند. این منسوجات از طریق درهم‌تنیدگی الیاف مختلفی ایجاد می‌شوند. فرایند متصل شدن یا همان درهم‌تنیدگی، از طریق فشار، ترکیبات و ماده‌های شیمیایی مخصوص و یا حتی حرارت به وقوع می‌پیوندد. به عبارتی این منسوجات از الیاف جدا از هم تولید می‌شوند روش آن این‌گونه است که انواع الیاف را در کنار هم قرار می‌دهند. سپس با روش‌های مختلفی نظیر سوزن‌زنی، چسبانیدن و یا روش حرارتی، این الیاف به هم متصل می‌شوند و در نهایت منسوج نبافته تولید می‌شود.

کاربرد منسوجات نبافته

این منسوجات دارای کاربردها و مزایای زیادی است از جمله در حوزه بهداشت، درمان و پزشکی بسیار مورد استفاده قرار می‌گیرد. کاربرد آنها فراتر از تصور است و فقط محدود به حوزه بهداشت و درمان نمی‌شود. در حوزه‌هایی مانند گردشگری، صنایع غذایی، آرایشی و بهداشتی و حتی نظامی از این محصولات استفاده می‌گردد.

منسوجات بدون بافت در پزشکی

این از ویژگی‌های مهم منسوجات نبافته این است که ویروس‌ها و میکروب‌ها از آنها عبور نمی‌کند. به‌خاطر چنین مزیتی، از این پارچه‌ها در صنایع پزشکی و بهداشتی استفاده زیادی می‌شود.  برای مثال اکثر لباس‌های بیمارستانی که جدیداً روی کار آمدند از این پارچه‌ها است. یا انواع پدها، ماسک‌ها، زیراندازهایی که در دندان‌پزشکی از آنها استفاده می‌شود، ست‌های مختلف مخصوص اتاق عمل و جراحی و حتی چسب‌زخم، همه‌وهمه از این الیاف است.

همچنین این منسوجات به دلیل اینکه از نفوذ ویروس‌ها و باکتری‌ها جلوگیری می‌کنند، در انواع ماسک‌ها کاربرد زیادی دارند. زیرا مانع ورود انواع ویروس به بدن فرد می‌شود ولی جالب اینجاست که اکسیژن به‌راحتی وارد آن می‌شود و هیچ اختلالی در روند تنفس ایجاد نمی‌شود. لازم به ذکر است که آنها دودهای مضر کارخانجات و گازهای صنعتی سمی را نیز از خود عبور نمی‌دهند. ست‌های اتاق عمل، انواع گان، زیر‌انداز‌ها و لباس‌های مخصوص دندان‌پزشکی و باندها از این منسوجات تولید می‌شوند. تقریباً می‌توان گفت که بیشترین کاربرد آنها در حوزه بهداشت و درمان است.

کاربرد منسوجات نبافته در زندگی عادی

ما از این منسوجات در زندگی روزمره نیز بسیار استفاده می‌کنیم. برای مثال محصولاتی مانند انواع پدهای بهداشتی، اسپان باندها، دستمال مرطوب‌های مختلف، فیلتر، قسمت‌هایی از پوشک کودکان و غیره همه از این منسوجات تولید می‌شوند. شاید باور نکنید ولی از این منسوجات در صنایع ساختمانی، دیوارپوش‌ها، ایزوگام‌ نیز استفاده می‌شود. در صنایع غذایی نیز کاربرد دارد برای مثال در تولید چای کیسه‌ای (پارچه نازکی که خورده چای‌ها در آن قرار می‌گیرد). یکی از مکان‌هایی که به این محصولات وابسته است، هتل‌ها و آسایشگاه‌ها و خانه سالمندان است. زیرا در این مکان‌ها برای ملحفه و زیرانداز از آن استفاده می‌کنند. از دیگر موارد استفاده آنها می‌توان به صنایع کشاورزی و صنایعی که مربوط به فیلتراسیون هستند اشاره کرد.

مزایا و ویژگی‌های منسوجات نبافته

حال این سؤال به ذهنمان می‌رسد که مزایا و ویژگی منحصربه‌فرد این پارچه‌ها چیست؟ و چرا تقاضا برای آنها تا این حد زیاد است و همچنین روز‌به‌روز بر طرف‌داران این محصولات افزوده می‌شود؟ یکی از این مزایا، حجم تولید بالای آنهاست. همچنین تولید آنها با سرعت بالایی انجام می‎‌گیرد. همچنین هزینه تولید منسوجات نبافته بسیار کم است یعنی این محصولات در زمانی کوتاه و با حجم بالای و قیمت پایینی تولید می‌شوند. مزیت اصلی این است که این الیاف، بازیافت‌پذیر هستند و فرایند بازیافت آنها بسیار سریع و بدون دردسر هست. بنابراین می‌توان آنها را محصولاتی دوستدار محیط زیست دانست. این مورد برای مراکز بهداشتی و هتلداری بسیار مقرون به صرفه است زیرا دیگر به جای استفاده از ملحفه‌های عادی و شست و شوی آنها، از ملحفه یک‌بارمصرف تولید شده از منسوجات بدون بافت استفاده می‌کنند. همچنین بعد از هر بار استفاده، آنها را دور می‌اندازند. این کار باعث صرفه‌جویی در مصرف انرژی و وقت، کاهش هزینه‌ها و رعایت موارد بهداشتی می‌گردد. مزیت دیگر پارچه‌های بی بافت این است که دارای طیف وسیع و متنوعی از محصولات قابل تولید هستند.

این صنعت در سطح جهانی و همچنین در کشور خودمان پیشرفت و گسترش زیادی دارد و تکنولوژی‌های مربوط به تولید آن روزبه‌روز در حال پیشرفت است. امروزه در سرتاسر کشور ما، با افزایش تقاضا برای این محصولات کارخانه‌ها و مراکز تولیدی زیادی تاسیس گردیده است و حتی این مراکز علاوه بر پوشش تقاضای داخلی، اقدام به صادرات این محصولات به کشورهای همسایه می‌نماید.

مراحل تولید پارچه‌های بی‌بافت

فرایند تولید این پارچه‌ها سه مرحله است. ابتدا از موادی مانند پلی پروپلین و یا پلی‌استر لایه‌هایی از رشته‌های الیاف تولید می‌شود. در مرحله بعد لایه‌ الیافی که در مرحله اول تولید شد به کمک روش‌های مختلفی به یکدیگر متصل می‌شوند. در این مرحله (مرحله دوم) الیاف با روش‌هایی مانند روش مکانیکی (سوزن‌زنی)، روش حرارتی، روش استفاده از مواد شیمیایی و روش هیدرو داینامیک بهم متصل می‌شوند. در مرحله آخر یک مجموعه‌ای منظم و تارعنکبوتی شکل از لایه‌های به هم متصل ایجاد می‌شود که همان منسوجات نبافته است.

پارچه اسپان باند چیست؟

پارچه اسپان باند نیز یکی از انواع منسوجات بی بافت است و از پلی‌پروپیلن تولید می‌شود اولین‌بار این پارچه‌ها در سال 1940 در آمریکا تولید شدند برای تولید آنها معمولاً الیاف را پرس می‌کنند. اسپان باندها و منسوجات بی بافت جذب رطوبت بالایی دارند، در تولید آنها از مواد شیمیایی و مضر استفاده نمی‌شود. بسیار نرم، لطیف و منعطف هستند، از هر دو جهت طولی و عرضی دارای مقاومت بالایی هستند.

نتیجه‌گیری

منسوجات به‌طورکلی به دودسته تقسیم می‌شوند. منسوجات بافته ‌شده و منسوجات نبافته. پارچه‌ها و الیافی که تاکنون با آن مواجه شده‌اید بیشتر در دسته منسوجات بافته شده قرار دارند. زیرا همه آنها دارای تاروپود هستند قدمت این پارچه‌ها هزاران‌ساله است. اما منسوجات بدون بافت فاقد تاروپود هستند و با فرایند‌های خاصی اجزا آنها به هم متصل می‌شود. این الیاف حدود 70 یا 80 سال است که تولید می‌شوند و مصارف زیادی مانند بهداشتی و پزشکی، مواد مصرفی و بهداشتی دارند. حتی این منسوجات در مصارف ساختمانی و نظامی نیز مورداستفاده قرار می‌گیرند. امروزه این منسوجات سهم بازار بالایی به خود اختصاص دادند و در زمینه‌های مختلفی از آنها استفاده می‌شود. این الیاف به‌خاطر قیمت ارزان و همچنین قابلیت بازیافت و حجم بالای تولید، بسیار به‌صرفه هستند.